چرخه خواب
شاید بارها و بارها عبارت «چرخه خواب» به گوشتان خورده باشد یا شنیده باشید که چرخه خواب خودتان یا شخص دیگری به هم خورده است. خواب حالتی است در مقابل بیداری که در آن فرد تواناییهای ارادی و آگاهی نسبت به این توانایی را موقتاً از دست میدهد.
خواب نقش بسزایی بر بازسازی سیستم اعصاب و سلامت آن، سیستم ایمنی و همچنین سیستم عضلانی – اسکلتی همه جانداران از جمله انسان دارد.
اما چرخه خواب چیست و چه تعریفی از نظر علمی دارد؟ خواب طبیعی چه مراحلی دارد؟ داشتن یک خواب منظم چه تأثیری بر سلامت جسم و روان دارد؟ برای رسیدن به پاسخ پرسشهای خود درباره چرخه خواب و مراحل آن، با ما در این مقاله همراه باشید.
چرخه خواب چیست؟
به عدم توانایی نسان در کنترل محیط به صورت ارادی و فقدان یا کاهش سطح هوشیاری، غیرفعال شدن تقریباً تمام عضلات و تعلیق نسبی ادراکات حسی در زمان استراحت شما، خواب گفته میشود. فعالیت بدن و ذهن در حالت خواب تغییر کرده و توهمهای بینایی جایگزین تصاویر واقعی خواهند شد.
چرخه خواب به مراحل پنجگانه تفکیک شدهای گفته میشود که بدن انسان در طول فرایند خواب تجربه میکند.
محصولات تشک رویال:
تشک رویال |
تشک طبی |
تشک فنری |
تشک طبی فنری رویال مدل کلاسیک دو نفره
3,990,000 تومان – 4,330,000 تومان
طراحی تشک طبی فنری رویال مدل کلاسیک دو نفره چگونه است؟ تشک طبی فنری رویال مدل کلاسیک دو نفره یکی از انواع تشکهای فنر بونل متصل است که با توجه به طراحی ویژهای که دارد، کاملاً طبی است. ساختار فنرهای به کار رفته در تشک طبی فنری رویال مدل کلاسیک از نوع ساعت شنی و حلزون مانند است؛ به این صورت که تراکم فنرها در اطراف تشک بیشتر است. این طراحی به دلیل ارائه پشتیبانی مناسب از ستون فقرات استفاده میشود. در ساخت این تشک از مفتول تقویتی به شکل M استفاده میشود. این طراحی به انتشار مناسب فنرها در
افزودن به علاقه مندی ها
انتخاب گزینهها
مشاهده سریع
مقایسه
تشک رویال مدل پرستیژ یک نفره
7,365,000 تومان – 9,075,000 تومان
خرید انواع تشک از تشک رویال تشک رویال تشک طبی تشک فنری تشک منفصل( پاکتی) تشک متصل تشک یک نفره تشک دو نفره لیست قیمت: مدل تشک سایز نوع اسکلت ارتفاع تشک رویال مدل ماسا 90×200 فنری 20 cm 1,235,905 تشک رویال مدل ماسا 120×200 فنری 20 cm 1,581,250 تشک رویال مدل ماسا 160×200 فنری 20 cm 2,150,500 تشک رویال مدل ماسا 180×200 فنری 20 cm 2,471,810 تشک رویال مدل ماسا 80×180 نوجوان فنری 20 cm 1,189,100 مدل تشک سایز نوع اسکلت ارتفاع تشک رویال مدل آرامش 90×200 فنری 21 cm 1,581,250 تشک رویال مدل آرامش 120×200 فنری 21
افزودن به علاقه مندی ها
انتخاب گزینهها
مشاهده سریع
مقایسه
تشک رویال مدل اسلیپ دو نفره
5,785,000 تومان – 6,050,000 تومان
ویژگیهای ساختاری تشک رویال مدل اسلیپ دو نفره درجه 1 در ساخت تشک رویال مدل اسلیپ دو نفره و یک نفره از فنر بونل متصل استفاده میشود. فنر بونل برای تولید انواع تشکهای طبی و فنری کاربرد دارد و ساختار ساعت شنی آن از خصوصیات بارز این نوع فنر محسوب میشود. شبکه مخروطی حلزونی مانند این فنرهای بونل، راحتی فوقالعادهای را در هنگام خواب برای فرد فراهم میکند و آن را به یک تشک طبی با قیمت مناسب تبدیل کرده است. نوع فنرهای به کار رفته در این تشک، متصل است و در نگاه اول احتمال دارد که افراد را
افزودن به علاقه مندی ها
انتخاب گزینهها
مشاهده سریع
مقایسه
تشک رویال سوپر طبی فنری مدل فلورا یک نفره
3,855,000 تومان – 5,565,000 تومان
برند: رویال
نوع : طبی – فنری
اندازه: یک نفره
ابعاد: 90 در 200 سانتی متر
ابعاد: 120در 200 سانتی متر
افزودن به علاقه مندی ها
انتخاب گزینهها
مشاهده سریع
خواب طبیعی و مراحل و چرخه آن
خواب دو نوع است: خواب NREM (حرکت غیر سریع چشم) که به آن خواب آرام گفته میشود. خواب REM (حرکت سریع چشم) که به آن خواب فعال یا خواب نا به روال (paradoxical)میگویند.
در هنگام خواب الگوهای امواج مغزی ما تغییر میکنند. در واقع میان مراحل خواب و امواج مغزی انسان ارتباط معناداری وجود دارد که بر این اساس چرخه خواب را به پنج مرحله تقسیم کردهاند.
مرحله اول خواب
در مرحله اول، هنوز به طور کامل به خواب نرفتهاید و میتوان گفت بین حالات هوشیاری و بیداری کامل قرار دارید. در مرحله آغازین خواب، مغز امواجی به نام «بتا» تولید میکند که امواجی سریع و کوچک هستند. سپس به مرور این امواج جای خود را به امواج کندتری به نام «آلفا» میدهند.
در این مدت شما متوجه اتفاقات اطراف خود میشوید؛ ولی در عین حال احساس میکنید که ذهنتان مدام در حال حرکتی غیر ارادی است. در واقع شما در این مرحله دچار توهمات واضح دیداری و شنیداری میشوید که به آنها «توهمات پیشا خواب» یا «توهمات هیپناگوژیک» (hypnagogic hallucinations) گفته میشود.
همچنین ممکن است احساسی شبیه به حس معلق بودن در فضا یا افتادن از بلندی را تجربه کنید که باعث شوند از خواب بپرید. در مرحله اول چرخه خواب برخی عضلات ممکن است حرکات غیر ارادی (twitches) داشته باشند بهطوریکه منجر به بیداری شما شوند.
اگر در مرحله اولیه بر اثر اتفاق یا صدایی از خواب بپرید، احتمال میرود که به سردردهای آزاردهندهای دچار شوید. هنگام خواب، اگر شرایط مناسب برای خواب شما فراهم نشده باشد، فکرتان درگیر باشد، به اندازه کافی احساس خستگی نکنید و به طور کلی چندان برای خواب آماده نباشید؛ ممکن است خواب شما حتی برای ساعتها در این مرحله متوقف شود.
این مرحله از خواب، کوتاه بوده و تنها در حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه طول خواهد کشید. اگر در این مرحله از خواب بپرید احتمالاً تصور خواهید کرد که اصلاً نخوابیدهاید!
مرحله دوم خواب
این مرحله طولانی که ممکن است حتی نصف زمان خواب شما را به خود اختصاص دهد، تقریباً ۲۰ دقیقه طول میکشد و مغز شروع به تولید امواج منظم و سریعی به نام «دوکهای خواب» میکند.
در این مرحله، ضربان قلب کاهش مییابد و بدن سعی میکند دمای خود را به حالت تعادل برساند؛ بنابراین اگر دمای محیطتان متعادل نیست و خیلی گرم یا خیلی سرد است، به احتمال زیاد در این مرحله بارها و بارها از خواب میپرید.
در واقع شما در مرحله دوم چرخه خواب ناهشیار هستید؛ اما درعینحال خواب سبکی دارید و به راحتی بیدار میشوید. برای پیشگیری از این مسئله محل مشخص و ثابتی را برای خواب خود در نظر بگیرید، دمای محیط را متعادل نگه دارید و هرگز به طور مستقیم در معرض وسایل سرمایشی و گرمایشی قرار نگیرید تا خوابتان در این مرحله حساس دچار مشکل نشود.
محصولات تشک:
تشک منفصل( پاکتی) |
تشک متصل |
تشک یک نفره |
تشک دو نفره |
مرحله سوم خواب
مرحله سوم عمیقترین مرحله خواب non-REM است. میتوان گفت مرحله سوم چرخه خواب، مقدمهای برای آغاز خواب عمیق انسان یا همان REM است. در این مرحله مغز سیگنالهای ویژهای به نام «سیگنالهای دلتا» تولید میکند که به کمک آنها به تمام اعضای بدن پیام میدهد که (مغز) برای خواب آماده است.
در نتیجه دریافت این سیگنالها، برخی اعضای بدن که در زمان خواب به حالت نیمهفعال در میآیند، شروع به کاهش فعالیت خود میکنند. در مرحله سوم اکثر افراد با اتفاقات ساده از خواب بیدار نمیشوند. جالب است بدانید مشکلاتی از قبیل شبادراری یا راهرفتن در خواب، در مرحله سوم خواب اتفاق میافتد.
پس از سپری شدن این مرحله، بخش دوم خواب یعنی REM شروع میشود. در واقع مرحله سوم، مرحله گذار بین خواب سبک و خواب بسیار عمیق محسوب میشود.
مرحله چهارم خواب
در مرحله چهارم، خواب عمیق یا REM (Rapid Eye Moving) صورت میپذیرد. در این مرحله از مراحل پنجگانه چرخه خواب که به خاطر حرکات سریع چشم به این نام معروف است، خواب در سنگینترین حالت خود قرار دارد و شما رؤیاهای خود را در این مرحله میبینید
اگر در مرحله چهارم خوابتان به سر ببرید و شخص دیگری نظارهگر شما باشد، آن شخص میتواند حرکات سریع چشم شما را ببیند و در واقع به همین دلیل این مرحله، با نام حرکات سریع چشم (Rapid Eye Moving) نامگذاری شده است.
افرادی که دچار افسردگی هستند، معمولاً بازههای زمانی REM طولانیتری دارند که این امر به دلیل کاهش هورمون سروتونین (Serotonin) در این افراد است. این در حالی است که در افراد عادی این مرحله با بازههای کوتاهتری آغاز شده و به تدریج به آن اضافه میشود.
از طرفی با نزدیک شدن به صبح، فعالیت مغز افزایش مییابد. به همین دلیل معمولاً نزدیک سحر، افراد رؤیاهای بیشتری میبینند و رؤیاهای بیشتری نیز به خاطر میآورند.
مرحله پنجم خواب
تقریباً میتوان گفت کوتاهترین مرحله از چرخه خواب، مرحله پنجم آن است. در این مرحله مغز به تدریج برای بیداری آماده میشود که البته این امر به ساعت فیزیولوژیکی بدن بستگی دارد.
شاید دقت کرده باشید که اگر برای مدتی رأس ساعت خاصی از خواب بیدار شوید، در روزهای آتی نیز به صورت خودکار و غیر ارادی در همان ساعت از خواب بیدار خواهید شد حتی اگر خودتان هم نخواهید که بیدار شوید!
اگر خواب نامنظم و به هم ریختهای داشته باشید و زمان مشخصی برای بیداریتان تعیین نکرده باشید؛ به احتمال زیاد این مرحله از چرخه خواب را تجربه نخواهید کرد. زیرا مغزتان نمیتواند الگوی دقیقی بین زمان خواب و زمان دقیق بیداریتان پیدا کند و برای شکل دادن این مرحله از این الگو استفاده کند.
به یاد داشته باشید که نداشتن خواب منظم و تجربه نکردن مرحله پنجم چرخه خواب، در درازمدت آسیبهای زیادی به سلامت انسان وارد خواهد کرد.
چرخه خواب چند دقیقه است؟
در طول شب، خواب انسان چهار یا پنج بار بین مراحل مختلف چرخه خواب رفت و آمد میکند. اما به طور متوسط ۹۰ دقیقه پس از اینکه به خواب میرویم، وارد مرحله پنجم یا خواب REM میشویم. به طور معمول هر فرد در طول خواب شبانه، 4 تا 6 بار چرخه خواب را تجربه میکند.
اولین چرخه که کوتاهترین آنها نیز هست بین هفتاد تا صد دقیقه طول میکشد و سایر چرخهها ممکن است نود تا صد و بیست دقیقه طول بکشند. به طور معمول چرخه خواب شبانه طبیعی چیزی بین 360 تا 540 دقیقه (معادل 6 تا 9 ساعت) طول میکشد. با هر بار تکرار چرخه خواب، عمق و مدتزمان خواب مرحله REM بیشتر میشود.
معمولاً مدتزمان خواب NREM در نیمه اول شب بیشتر است درحالیکه مدتزمان خواب REM در نیمه دوم شب بیشتر است. نکته جالبی که شاید از آن اطلاع نداشته باشید این است که مراحل خواب، به ترتیب طی نمیشوند. خواب از مرحله اول آغاز میشود و سپس وارد مراحل دوم، سوم و چهارم میشود.
ما پس از مرحله چهارم و پیش از ورود به مرحله پنجم یا همان خواب REM، مرحله سوم و سپس مرحله دوم خواب را دومرتبه تجربه میکنیم. پس از اتمام خواب REM، بدن معمولاً دوباره به مرحله دوم خواب برمیگردد.
محاسبهگر سیکل خواب
اگر ساعت معینی برای بیدار شدن دارید و همچنین میدانید برای داشتن عملکرد بهتر در طول شبانه روز به چند ساعت خواب نیاز دارید؛ باید زمان خواب خود را نیز بدانید. به طور کلی افراد بسته به رده سنی خود، به تعداد ساعات خواب متفاوتی نیاز دارند؛ اما به طور معمول هر فرد بزرگسال به 7 تا 9 ساعت خواب شبانه نیاز دارد.
البته این میزان از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ مثلاً برخی افراد حداقل به ۹ ساعت خواب شبانه احتیاج دارند تا استراحت خود را تکمیل کنند درحالیکه ممکن است برای فردی دیگر در همان رده سنی، 6 ساعت خواب شبانه کافی باشد.
- اگر قصد دارید میزان خواب مورد نیاز بدنتان را به طور دقیق محاسبه کنید، لازم است از خود چند سؤال بپرسید:
- آیا پس از 7 ساعت خواب، احساس شادابی بیشتری دارید یا پس از 8 الی 9 ساعت خواب؟
- آیا احساس خواب آلودگی را به صورت روزانه تجربه میکنید؟
- آیا برای هوشیار و سرحال ماندن در طول روز به مصرف کافئین وابسته هستید و در این زمینه گاهی زیاده روی میکنید؟
- آیا افرادی که در کنار شما خوابیدهاند، متوجه اشکال در خواب شما شدهاند؟
مسئله مهم در محاسبه سیکل خواب آن است که شما با چه میزان از خواب شبانه احساس بهتری دارید و سرحالتر و پرانرژیتر خواهید بود؟ همچنین مشاهده برخی علائم در ظاهر و خلق و خوی هر فرد میتواند نشانهای واضح از میزان و کیفیت پایین خواب شبانه آن فرد باشد؛ علائمی مانند: خواب آلودگی در طول روز، زود رنجی و بدخلقی، افزایش اشتها، بازدهی و تمرکز پایین و…
با تشکهای رویال آسوده بخوابید!
برای داشتن یک خواب خوب، پیش از هر چیز، بهتر است که فضا و محیط مناسبی برای خواب مهیا کنید. تهیه یک تشک طبی خوب و راحت، میتواند شرایط مناسبی برای خواب شما فراهم کند.
تولیدی تشک رویال، عرضه کننده انواع تشکهای طبی باکیفیت در مدلهای مختلف و مناسب با هر سلیقه است. تشکهای طبی رویال از متریال درجه یک ساخته میشوند و به همین دلیل کیفیت و دوام بسیار بالایی دارند.
سخن آخر
یک خواب چند مرحلهای خوب و کافی تأثیر زیادی بر سلامت بدن انسان دارد. در هنگام خواب بدن ما کارهای مهمی دهد از جمله مدیریت هورمونها، مرتبکردن خاطرات، ترمیم عضلات، رشد استخوانها و… لذا داشتن یک چرخه خواب درست و منظم در سلامت جسم و روان هر فردی تأثیر بسزایی دارد و باید به طور ویژهای به آن توجه کرد.
سؤالات متداول
- چرخه خواب چیست؟
چرخه خواب به مراحل پنجگانه تفکیک شدهای گفته میشود که بدن در طول فرایند خواب تجربه میکند.
- خواب چند مرحله اصلی دارد؟
خواب NREM، خواب REM و خواب فعال
- چه میزان خواب شبانه برای بدن کافی است؟
به طور معمول هر فرد بزرگسال به 7 تا 9 ساعت خواب شبانه نیاز دارد.
4.در کدام مرحله از چرخه خواب، رؤیا میبینیم؟
در مرحله چهارم خواب در سنگینترین حالت خود قرار دارد و شما رؤیاهای خود را در این مرحله میبینید.
سایر مقالات
آشنایی با 2 روش شستشوی روتختی بدون آسیب به پارچه آن |
دلیل خواب های آشفته چیست؟ با این 6 راهکار به جنگ کابوسهای خود بروید! |
تولید عمده تشک مهمان-6 ویژگی بارز این تشک ها |